Het natuurreservaat Tangkoko is een van de weinige plekken ter wereld waar je spookdiertjes kunt zien.
Tangkoko is een paradijs voor natuurliefhebbers en een must voor iedereen die bijzondere dieren in het wild wil spotten. In dit beschermde regenwoud, op ongeveer anderhalf uur rijden van Manado, vind je heel veel zeldzame diersoorten. Niet alleen de spookdiertjes wonen hier in de bomen, ook kun je hier de zwarte kuifmakaak, beerkoeskoes en heel veel bijzondere vogels en reptielen vinden. Je komt hier dus niet voor de jungle zelf, maar voor alles wat erin leeft!
De safari’s worden begeleid door ervaren gidsen die je meenemen door het dichtbegroeide woud. Het beste ga je tijdens de ochtend- en avondschemering op pad, waardoor je de grootste kans hebt om de dieren te spotten. Het is mogelijk om Tangkoko te bezoeken als dagtrip vanuit Manado, maar het is beter als je er minstens één nacht blijft slapen!
Wat te doen bij Tangkoko?
Maak een hike vroeg in de ochtend
De grootste kans om wildlife te spotten heb je tijdens de ochtend- of avondschemering. Het is niet zo warm, het is vaak droog en ook de nachtdieren (zoals de spookdiertjes) zijn actief. Het blijven wilde dieren, dus zal je altijd een beetje geluk moeten hebben om de dieren te spotten.
Er is een duidelijk verschil tussen de ochtend- en avondtour, voornamelijk in het soort dieren waar je naar op zoek gaat. In de ochtend gaat het vooral om het spotten van de zwarte kuifmakaak, beerkoeskoes en vele tropische vogels. Waarschijnlijk ga je wel even kijken bij een van de bomen waar de spookdiertjes leven, maar zitten ze slapend zó goed verstopt dat ze moeilijk te vinden zijn. Daarnaast zie je tijdens de ochtendtour veel meer van de omgeving. Je loopt tussen de gigantische bomen, dwars door de struiken en over alle gevallen bladeren. Er is dus geen aangelegd pad waar je gebruik van maakt.
De ochtendtour begint vaak tussen 5 en 6 uur ‘s ochtends en duurt ongeveer 4 uur. Dit betekent dat je ná je hike pas echt gaat ontbijten, dus het is slim om van tevoren alvast een banaan of wat toast te eten.
De zwarte kuifmakaak komt wereldwijd alleen in het noorden van Sulawesi voor en wordt ernstig bedreigd. Toch kun je deze aap vaak zelfs van heel dichtbij bewonderen in Tangkoko. In het park wonen meerdere families die elk uit tientallen apen bestaan. De apen zijn niet agressief en gaan vaak hun eigen gang. ’s Ochtends zijn ze vaak in de buurt van het strand te vinden en heb je de grootste kans om ze te zien.
De beerkoeskoes is een buideldier dat eruit ziet als een een wollige aap met een berenhoofd. Ze zijn vaak wat moeilijker te spotten. Ze hebben geen opvallende kleur en zitten hoog in de boomtoppen waar ze langzaam bewegen. Ook leven ze niet in grote groepen zoals de kuifmakaak. Gelukkig heb je een gids bij je en weet hij ze vast te vinden voor je!
De tropische vogels die je hier kunt spotten zijn onder andere de kleurrijke neushoornvogels en ijsvogels. De neushoornvogels zie je tussen de boomtoppen vliegen en hoor je al van ver aankomen, wanneer ze landen is het hoog in de bomen dus een goede foto maken is best lastig. De ijsvogel zit veel lager in de bosjes en verraad zijn locatie doordat ie zit te fluiten, al moet je nog steeds geluk hebben om ze te spotten.
Ga het natuurreservaat in tijdens de avondschemering
De avondtour begint juist vaak aan het einde van de middag en duurt van ongeveer 16.30 – 18.30. Je bent dus op tijd terug voor het diner bij je accommodatie. Tijdens deze schemering worden de beroemde spookdiertjes wakker, voor veel mensen dé reden om naar Tangkoko te gaan. Tijdens de avondtour kun je ook gigantische tarantula’s en slangen tegenkomen. Deze tour vonden wij dus een stuk spannender dan de ochtend hike!
Spookdiertjes zijn de kleinste primaten ter wereld, en zijn met ongeveer 12 cm zo groot als je vuist. Wel hebben ze gigantische ogen, wat nodig is omdat ze ‘s nachts op insecten jagen. Tijdens het jagen springen ze meters ver (erg indrukwekkend om te zien) en maken ze een gek piepend geluid, bijna als een krekel. Ze lijken eigenlijk een beetje op een furby, en wij weten niet zo goed of we ze nou schattig of creepy vinden.
Ga vogels spotten in het Tangkoko Natuurreservaat
Hou je nou echt ontzettend van vogels spotten? Ga dan mee met een van de vogeltours in het reservaat. Niet alleen te voet kun je ’s ochtends de meest bijzondere vogels horen en zien, maar ook tijdens een boottocht door de mangrove kun je van alles spotten.
Tip: Rondom Tomohon, op ongeveer 2 uur rijden van Tangkoko, kun je ook heel veel verschillende soorten vogels spotten!
Wandeling over het zwarte lavastrand van Tangkoko
Met het zwarte lavazand is het strand van Tangkoko een unieke plek om te bezoeken. Heerlijk om hier na je jungletocht even bij te tanken. Het zwarte, grove zand geeft een prachtig contrast met het helderblauwe water van de zee, maar het loopt wel iets minder lekker. Zeker als het zonnig is wordt het zand heel heet! Vanaf het strand kun je de Tangkoko vulkaan boven de jungle uit zien steken.
Wil je een drankje doen op het strand heb je hiervoor twee mogelijkheden: Je haalt zelf iets bij de enige Alfamart in het dorp of je ploft neer bij de Tangkoko Beach Warung.
Ga naar Pantai Canada
Niet zo’n fan van het zwarte strand bij Tangkoko? Iets verderop heb je Pantai Canada, waar het strand gewoon weer prachtig wit is. Best interessant, aangezien het helemaal niet ver van elkaar ligt! Hier kun je even zwemmen (als de golven niet te hoog zijn) of een kleine strandwandeling maken. Op dit strand zijn geen faciliteiten en je kunt er alleen te voet of met een scooter komen.
Verken de Likupang regio
Vind je het niet erg om iets verder te moeten rijden? Ga dan door naar de Likupang regio helemaal in het noorden. Hier vind je namelijk Paal beach, Pulisan beach en Larata Hill.
Paal beach is een uitgestrekt wit strand met felblauw water en heuvels op de achtergrond. Hier vind je meerdere lokale restaurantjes en kun je verschillende watersporten doen. Zo kun je met de bananenboot, en als de stroming en golven rustig zijn, kun je hier ook goed snorkelen.
Pulisan beach is de rustigere variant, waar je kunt zwemmen, zonnebaden en genieten van magische zonsondergangen.
Larata Hill is de heuvel tussen de twee stranden in, waarvandaan je een mooi uitzicht hebt over de omgeving en blauwe zee. Het is een populaire plek voor zonsopgang en zonsondergang. Je zou in theorie helemaal naar de top kunnen lopen vanaf Paal beach, maar je kunt ook het grootste stuk rijden en vanaf daar de kleurrijke trappen nemen.
Genieten van het eten bij je accommodatie
Aangezien er in Tangkoko eigenlijk geen restaurants te vinden zijn eet je waarschijnlijk bij je accommodatie. In ons geval was al het eten included bij Tangkoko Sanctuary Villa, en hebben we daar zeker gebruik van gemaakt. Daarnaast was het uitzicht op de Tangkoko vulkaan vanuit het restaurant ook een welkome verassing. Dit eten was misschien wel het lekkerste eten dat we ooit in Indonesië op hebben, en dat zegt wat!
Hoeveel nachten in Tangkoko?
Hoewel het in theorie mogelijk is om Tangkoko te bezoeken tijdens een dagtrip vanuit Manado, aangezien het op maar 1,5 uur rijden ligt, raden we wel aan om hier een nachtje of twee te slapen.
Kies je ervoor om hier één nacht door te brengen, dan doe je op de dag van aankomst de avondtour, en de volgende ochtend de hike waarna je doorgaat naar je volgende bestemming.
Kies je ervoor om hier minimaal twee nachten door te brengen (zoals wij hebben gedaan) heb je meer tijd om alles uit je bezoek te halen. Onderweg naar Tangkoko kun je de Likupang regio bezoeken, en de volgende dag pas het regenwoud in gaan. Op deze manier betaal je maar één keer de entry fee voor het park, en heb je overdag de tijd om het lavastrand van Tangkoko of Pantai Canada te bezoeken. Wij raden aan om voor deze optie te gaan als je genoeg tijd hebt. Wil je ook nog een vogeltour doen in de omgeving dan heb je zelfs nóg een nacht nodig.
Hoe kom je bij het Tangkoko natuurreservaat?
De ingang van het Tangkoko natuurreservaat ligt bij het afgelegen dorpje Batu Putih.
Aangezien Noord-Sulawesi niet echt toeristisch is, is hier ook weinig toeristen-infrastructuur te vinden. Daarom raden wij aan om een privé transfer te regelen vanaf je vorige accommodatie. Dit is ter plaatse vaak erg makkelijk te regelen, bij het hotel waar je weg gaat of juist waar je naartoe wil. Het is ongeveer 1,5 uur rijden van zowel Manado als de internationale luchthaven naar Tangkoko, en een privétransfer kost ongeveer €30.
Een andere optie is om de bus te nemen naar de grotere stad Bitung, en vanaf hier kun je een mikrolet regelen naar Batu Putih. Dit is de goedkoopste manier, maar kost wel veel tijd.
Leukste accommodaties bij Tangkoko
Ben je op zoek naar een budget accommodatie bij Tangkoko raden we Tangkoko Ranger Homestay aan, hier heb je de grootste kans om andere reizigers te ontmoeten. Wil je een iets luxer (maar zeer betaalbaar) hotel dan is Tangkoko Sanctuary Villa een grote aanrader. Zelf hebben we hier 2 nachten geslapen en ontzettend genoten van het uitzicht en het eten (dit zit bij de prijs in!).
Praktische info voor Tangkoko
Paklijst
- Comfortabele dichte schoenen
- Insecten spray met DEET voor muggen en andere kleine insecten
- Regenjas
- Verrekijker om de dieren in de boomtoppen goed te spotten
- Water / snacks voor onderweg
- Lange kleding tegen de muggen
- Zaklamp of hoofdlamp voor de avondtour
- Waterdichte tas voor je kostbare spullen
Parkregels
Aangezien Tangkoko een beschermd natuurreservaat is, kan het park alleen bezocht worden samen met een officiële gids. Deze kun je regelen via je accommodatie of bij de ingang van het park. De gids helpt je om de zeldzame dieren te spotten en zorgt ervoor dat je niet verdwaalt. Je loopt namelijk niet op een pad, maar echt dwars door de jungle.
Verder is het belangrijk om de dieren geen eten te geven. Op deze manier raken ze gewend aan mensen en zullen ze steeds afhankelijker en brutaler worden (zoals de makaken op andere Indonesische eilanden). Sowieso moet je niet te dichtbij komen, want de apen kunnen ziektes op ons overbrengen en andersom. Bij de spookdiertjes geldt dat je op moet passen met je zaklamp of camera met flits. Het felle licht zorgt er namelijk voor dat hun gevoelige ogen beschadigen wat ten koste gaat van het jagen.
Daarnaast geldt hier natuurlijk ook: Leave nothing but footprints and take nothing but memories.
Toegangskosten
De toegang voor het park is doordeweeks 100.000 rupiah per persoon, en in het weekend en op feestdagen 150.000 rupiah (ongeveer €10). Doe je de ochtend- en avondtour niet op dezelfde dag, zul je twee keer toegang tot het park moeten betalen. Daarnaast moet je ook de gids betalen, dit is afhankelijk van de tour die je doet maar zal ergens tussen de 100.000 en 300.000 rupiah zijn.
Tip: In het dorpje Batu Putih is geen ATM. Zorg er dus voor dat je genoeg cash bij je hebt.
Klimaat
Net zoals voor de rest van Sulawesi geldt ook hier dat je het gebied het beste kunt bezoeken tussen april en november. In deze tijd van het jaar valt de minste regen. Hou er wel rekening mee dat het een regenwoud is wat je bezoekt, en een regenjas het hele jaar door geen overbodige luxe is. Overigens zal je zelfs met een regenjas nat worden, want het is hier zó warm en vochtig dat je volledig bezweet bent na je hikes in de jungle.
Verder reizen na Tangkoko?
Nadat je Tangkoko hebt bezocht heb je een aantal opties om door te reizen op Sulawesi. Er is hier niet een hele logische standaard route, dus doe vooral wat voor jullie goed voelt!
- Je kunt in ongeveer 1,5 uur terugrijden naar Manado, bijvoorbeeld als je naar Bunaken door wilt of je een vlucht moet halen.
- Binnen een klein uurtje kun je in het uiterste noorden van Sulawesi zijn. Hier heb je de Likupang regio (als je dit nog niet hebt bezocht vanuit Tangkoko), en kun je slapen bij Pulisan Resort. Je zou ook met de boot door kunnen reizen naar een van de prachtige tropische eilanden rondom Bangka eiland (waar je ook prachtig kunt duiken).
- Een populairdere optie is om vanuit Tangkoko door te gaan naar Lembeh, wat praktisch om de hoek ligt.
- Tot slot kun je ervoor kiezen om in ongeveer 2 uur naar Tomohon te rijden, waarbij je onderweg een hoop moois kunt zien (Dit is wat wij hebben gedaan).
